De invloed van regionale talen op sociaal welzijn
Mensen voelen zich vaak verbonden met anderen door gedeelde kenmerken, en dit kan bijdragen aan hun sociale welzijn. Een belangrijk kenmerk dat groepen mensen met elkaar verbindt, is taal. Terwijl veel onderzoek zich richt op hoe migranten en vluchtelingen zich aanpassen in nieuwe groepen, is er weinig aandacht besteed aan het verband tussen het spreken van een regionale taal en welzijn. Dit is opvallend, omdat regionale talen vaak een sterke groepsidentiteit vormen die mensen kan uitsluiten die deze taal niet spreken.
In een eerste stap om dit te onderzoeken, hebben onderzoekers Jelle Brouwer en zijn collega's gekeken naar het gebruik van regionale talen zoals Fries en Nedersaksisch en hoe dit samenhangt met sociaal welzijn in Noord-Nederland. Ze vroegen Lifelines-deelnemers naar hun taalgebruik. Lifelines bestaat uit 167.729 mensen uit de regio Noord-Nederland.
Wat ontdekten de onderzoekers? Mensen die Fries of Nedersaksisch minstens de helft van de tijd spreken, hebben meer sociale contacten en voelen zich meer verbonden met hun gemeenschap dan mensen die de taal niet spreken of zelden gebruiken. Dit effect was vooral duidelijk in landelijke gebieden.
Daarnaast zagen de onderzoekers dat Friese sprekers in landelijke gebieden van Fryslân zich meer verbonden voelen dan Nedersaksische sprekers in Groningen en Drenthe. Er werd echter geen verband gevonden tussen het gebruik van de regionale taal en andere aspecten van welzijn, zoals eenzaamheid of tevredenheid met het leven.
De bevindingen laten zien dat het spreken van een regionale taal kan bijdragen aan een gevoel van verbondenheid en sociale contacten, vooral in landelijke gebieden. Maar de onderzoekers kunnen niet zeggen dat het gebruik van de taal direct leidt tot meer welzijn.